ਸ਼ਹੀਦ ਭਾਈ ਸਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋ ਜੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸ਼ਹਾਦਤ

 ### ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ

22 ਸਤੰਬਰ 1985 ਨੂੰ ਕਪੂਰਥਲਾ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਭਾਈ ਸੱਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਨੂੰ ਨਡਾਲਾ ਤੋਂ ਫੜ ਲਿਆ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ, ਭਾਈ ਲਵਸ਼ਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਡੱਲੇਵਾਲ ਤੇ ਭਾਈ ਹਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਲਾਲਾ ਨਾਲ ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਤਿੰਨੇ ਸਿੰਘਾਂ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਰਿਮਾਂਡ ’ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਸਖਤ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੀਤਾ, ਫਿਰ ਕਪੂਰਥਲਾ ਤੋਂ ਜਲੰਧਰ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ। ਸੱਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ’ਤੇ 8 ਕੇਸ ਤੇ ਬਾਕੀਆਂ ’ਤੇ 7-7 ਕੇਸ ਲੱਗੇ। ਨਵੰਬਰ ’ਚ ਦੋਵੇਂ ਸਾਥੀ ਵੀ ਫੜੇ ਗਏ।

### ਅਦਾਲਤੀ ਫੈਸਲਾ ਤੇ ਰਿਹਾਈ

7 ਅਪ੍ਰੈਲ 1986 ਨੂੰ ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਜੱਜ ਸ੍ਰੀ ਪ੍ਰਿਥੀਪਾਲ ਸਿੰਘ ਗਰੇਵਾਲ ਨੇ ਭਾਈ ਸੱਤਪਾਲ ਸਿੰਘ, ਹਰਮਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਲਵਸ਼ਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਗੁਰਨੇਕ ਸਿੰਘ ਨੇਕਾ ਨੂੰ ਸਬ-ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਹਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਤਲ ਕੇਸ ’ਚੋਂ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਕਤਲ 21 ਮਈ 1984 ਨੂੰ ਰਾਏਪੁਰ ਅਰਾਈਆਂ ’ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸੱਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਕੇਸਾਂ ’ਚ ਜ਼ਮਾਨਤ ਮਿਲ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਗਏ।

### ਸ਼ਹਾਦਤ ਦਾ ਸਫਰ

14 ਸਤੰਬਰ 1990 ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦਾ ਇਹ ਨਾਇਕ, ਸਰਦਾਰ ਸੱਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ, ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੇ ਸਮਰਪਣ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗੋਲੀਆਂ ਨਾਲ ਭੁੰਨ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਯਾਦ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ’ਚ ਅਮਰ ਰਹੇਗੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਕੌਮ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।

### ਜਨਮ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ

ਸਰਦਾਰ ਸੱਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਦਾ ਜਨਮ 3 ਅਪ੍ਰੈਲ 1961 ਨੂੰ ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਡੱਲੇਵਾਲ ’ਚ ਸਰਦਾਰ ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਤੇ ਮਾਤਾ ਕਰਤਾਰ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਕੂਲ ’ਚੋਂ ਮੁੱਢਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਫਿਰ ਅੱਟਾ ਦੇ ਸਕੂਲ ’ਚ 11ਵੀਂ ਪਾਸ ਕੀਤੀ। ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੇ ਰਣਧੀਰ ਕਾਲਜ ’ਚ ਬੀ.ਏ. ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਪਰ 1982 ’ਚ ਧਰਮ ਯੁੱਧ ਮੋਰਚੇ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ। ਫਿਰ ਵੀ, ਉਸ ਨੇ ਡਬਲ ਐਮ.ਏ. (ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਤੇ ਇਤਿਹਾਸ) ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।

### ਸਿੱਖ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ’ਚ ਯੋਗਦਾਨ

1982 ’ਚ ਭਾਈ ਅਮਰੀਕ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਿੱਖ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ। ਸੱਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਰਣਧੀਰ ਕਾਲਜ ਦਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਫਿਰ ਕਪੂਰਥਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਮੁਖੀ। ਉਸ ਨੇ ਫਗਵਾੜਾ ਦੇ ਕਾਲਜਾਂ ’ਚ ਯੂਨਿਟਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਤੇ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ, ਵਿਰੋਧੀ ਤਾਕਤਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨੇ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ।

### ਧਰਮ ਯੁੱਧ ਮੋਰਚੇ ’ਚ ਹਿੱਸਾ

4 ਅਗਸਤ 1982 ਨੂੰ ਧਰਮ ਯੁੱਧ ਮੋਰਚਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਸੱਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ’ਚ ਸਰਗਰਮ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਕਰਕੇ ਮੋਰਚੇ ਨੂੰ ਤਾਕਤ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਦੀ ਲਗਨ ਨੇ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਜਜ਼ਬੇ ਨੂੰ ਜਿਉਂਦਾ ਰੱਖਿਆ ਤੇ ਕੌਮੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ।

### ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਾ ਅੰਤਮ ਸਮਾਂ

1985 ’ਚ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਫੜਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੇਜ਼ ਕੀਤੀਆਂ, ਪਰ ਉਹ ਰੂਪੋਸ਼ ਰਿਹਾ। 22 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਨਡਾਲਾ ’ਚ ਫੜਿਆ ਗਿਆ, ਤਸ਼ੱਦਦ ਸਹਿਣ ਮਗਰੋਂ ਜਲੰਧਰ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜਿਆ। 1990 ’ਚ ਰਿਹਾਈ ਮਗਰੋਂ ਉਸ ਨੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, ਪਰ 14 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗੋਲੀਆਂ ਮਾਰ ਕੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

### ਵਿਰਾਸਤ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ

ਸੱਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਨੇ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ’ਚ ਡੂੰਘਾ ਅਸਰ ਛੱਡਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਸੋਚ ਤੇ ਮਿਹਨਤ ਨੇ ਸਿੱਖ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਅੱਜ ਵੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਹਨ, ਜੋ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਲੜਦੇ ਨੇ।